होम कार्की
भिसा कारोबार गर्ने विभिन्न देशका ४० जना माथि मुद्दा दायर
कतारको अदालतले अवैध ढंगले भिसा तस्करी गर्ने नेपालीलाई एक वर्ष जेल र २० हजार रियाल (६ लाख रुपैयाँ) जरिवाना तोकेको छ । अदालतले भिसाको अवैध तस्करी गरेको अभियोगमा तवरेज आलामलाई सजाय तोकेको नेपाली दूतावासले जनाएको छ । अदालतले आलाम आउँदो फेब्रुअरी १४ सम्म जेल बस्नुपर्ने समय तोकेको छ ।
कतार सरकारले कामदारसँग भिसाको शुल्क लिने र कामदारलाई झुक्याएर ल्याउने कार्यलाई गैरकानुनी भन्दै कारबाही गर्ने गरेको छ । पछिल्लो समय दललालहरु कतारका रोजगारदाता कम्पनी र नेपालका म्यानपावरसँग मिलेर ‘आजाद भिसा’ को नाममा नेपाली कामदारमाथि चरम शोषण गरिरहेका छन् ।
पीडित कामदारहरु ती दलालविरुद्ध प्रहरीमा गएर उजुरी नदिने परीपाटीले उनीहरुलाई कानुनी कारबाहीको दायारमा ल्याउन सकेको छैन । कतारी निकायले भिसा कारोवारमाथि उजुरी गर्न अनुरोध समेत गरेको छ ।
कतारको खोज अनुसन्धान तथा अनुमगन विभागले यस्ता दलालविरुद्ध कारबाही गर्न आफुहरुले कडाई गर्दै आएको जनाएको छ । विभागका अनुसार हालै मात्रै भिसा कारोबार गर्ने ४० जनालाई पक्राउ गरी कारबाही प्रक्रिया अगाडि बढाइएको छ । उनीहरु माथि २०१५ को कानून नम्बर २१ बमोजिम आप्रवासीको गमन र निश्कासनको नियम उल्लंघन गरेको अभियोग लगाइएको छ ।
विभागका प्रमुख ब्रिगेडर अब्दुल्ला जबेर अल लब्दाका अनुसार अवैध भिसाको व्यापार गर्नेविरुद्धको अनुसन्धान सफल हुँदै गएको छ ।‘आप्रवासी कामदारमाथि हुने शोषण र समस्या समाधानको लागि भिसा कारोबार गर्ने विरुद्ध कारबाही अगाडि बढाइएको हो,’ लब्दाको भनाइ छ । उनले ‘विभागको हटलाइन नम्बर ५०७०१०८९ मा’ अरबी, अंग्रजी र हिन्दी भाषामा’ उजुरी गर्न आग्रह गरे ।कम्पनीले अर्को कम्पनीमा काम गर्न दिने अधिकार (एनओसी)लाई दुरुपयोग गर्दे दलालहरुले ‘आजाद भिसा’ को नाम दिई नेपाली कामदारमाथि ठुलो शोषण भइरहेको गैरआवसीय नेपाली संघ कतारका उपाध्यक्ष सुदर्शन भट्टले बताए । ‘जताततै आजाद भिसा पीडितहरु भेटिन्छन्,’ उनले भने,‘आजाद भिसामा आउनेलाई सचेतना एकदमै जरुरी छ ।’
दोहामा यस्ता भिसामा गएका झन्डै २ सय नेपाली समस्यामा परेका छन् । आजाद भिसाका दलालविरुद्ध अभियान थालेको कतारमा कार्यरत बीबी खरालले दूतावासले दलालविरुद्ध स्थानीय कानुन अनुसार कारबाहीको लागि कतारी निकायमा उजुरी गर्नुपर्ने बताउँछन् । ‘यहाँ भिसा तस्करीविरुद्ध कारबाही गर्ने कानुन छ । तर त्यस्ता दलालविरुद्ध उजुरी भइरहेको छैन,’ उनले भने ।
कतारका लागि नेपाली राजदूत रमेशप्रसाद कोइरालाले बलियो प्रमाण नहुदाँ आधारमा पीडक विरुद्ध उजुरी गर्न नसकिएको वताए । ‘हामीले नेपालका म्यानपावरविरुद्ध कारबाही गर्नको लागि वैदेशिक रोजगार विभागसमक्ष सिफारीस गरेर भने पठाइरहेका छौं,’ उनले भने ।
