होम कार्की

काठमाडौँ — युक्रेन छाड्न पोल्यान्डको मेडिका सीमामा पुगेका नेपाली फर्केर स्लोभाकियाको सीमातर्फ लागेका छन् । चार दिनदेखि बस्दा पनि पोल्यान्ड पस्न नसकेपछि उनीहरू स्लोभाकियाको हुजभोर सीमातर्फ जान थालेका हुन् । रुसले युक्रेनमा आक्रमण गरेलगत्तै राजधानी किभलगायत सहरमा भएका नेपाली पोल्यान्डको मेडिकातर्फ गएका थिए । 

तर पोल्यान्ड प्रवेश गर्न नपाएपछि उनीहरू युक्रेनको अर्को छिमेकी स्लोभाकियाको सीमातर्फ हिँडेका हुन् । लामो समय पर्खंदा पनि सीमा पार गर्न नपाएपछि आफूहरू स्लोभाकियातर्फ लागेको कान्तिपुरको सम्पर्कमा आएका नेपालीले बताए ।

६ महिनाअघि मात्र युक्रेन पुगेका दाङका जीवन शर्माले तीन दिनसम्म पालो कुर्दा पनि मेडिका सीमा पार गर्न नसकेपछि स्लोभाकिया जानुपरेको बताए । ‘मेडिकातर्फको सीमा जान नै युक्रेनको सेनाले बाटोबाटोमा रोक्ने गरेको थियो । हामी युक्रेनको अन्तिम सीमा पुगेका थियौं । त्यहाँको स्थिति निकै भयावह रहेछ । सेनाले रोकेपछि कोही पर्खाल नाघेर बाहिरिन खोज्थे । भीड नियन्त्रण गर्न सेनालाई हवाई फायर खोल्नुपर्दथ्यो,’ शर्माले टेलिफोनमा भने, ‘जाडोमा आगो ताप्न पनि दिइएको थिएन । हाम्रो अगाडि एक जना नाइजेरियालीको चिसोले कठ्यांग्रिएर मृत्यु भयो । त्यसपछि हामी भाग्यौं । त्यहाँबाट लभिभ आउने क्रममा ३० किलोमिटर हिँड्नुपर्‍यो । दोहोरो दुःख पायौं ।’ 

सीमामा पुगेका नेपालीले युक्रेनी र पोलिस सेनाबाट दुर्व्यवहारसमेत व्यहोर्नुपरेको छ । नेपालीलगायत एसियाली मुलुकका नागरिकमाथि दुर्व्यवहार भएको भन्दै अन्तर्राष्ट्रिय रूपमै युक्रेनी र पोलिस सेनाको आलोचनासमेत भएको छ । ‘नेपाली, भारतीय, पाकिस्तानी, बंगाली र अफ्रिकीहरूप्रति असाध्यै नराम्रो व्यवहार भयो,’ शर्माले भने । 

शर्माले उनको टोलीले किभदेखि लभिभ–मेडिका–लभिभ हुँदै स्लोभाकियासम्मको सीमा पार गर्न झन्डै एक सय किलोमिटर हिँड्नुपरेको बताए । उनीहरूले तीन दिन सडकमा नै रात बिताउनुपरेको बताए । ‘किभबाट हिँड्दा पहिला त हामी ७ जना थियौं । लभिभ आएपछि चार जना छुटियौं । फेरि स्लोभाकिया आउने बेला अरू साथीहरू थपिए,’ उनले भने । खर्च नहुँदा सीमामा पुगेका नेपालीले थप समस्या झेल्नु परिरहेको छ । ‘दुई हजार युक्रेनी लाग्ने ठाउँमा ५ हजार लिन्छ । साथमा पैसा छैन । गाडी भेटिएका ठाउँमा गाडी चढेर आयौं । नत्र हिँड्नुपर्‍यो,’ रामचन्द्र खड्काले भने । उनका अनुसार खर्च नभएकै कारण केही नेपाली अझै किभमै रोकिएका छन् । 

सीमामा रहेका नेपालीले आफूहरू कठिन परिस्थिति सामना गरिरहेको जानकारी जर्मनस्थित नेपाली दूतावासलाई निरन्तर दिइरहेका छन् । तर, सीमा पार गर्न नसकेका नेपालीको यकिन विवरण भने दूतावाससँग छैन । ५–६ दिनदेखि नेपाली अड्किएपछि बुधबार जर्मनस्थित नेपाली राजदूत रामकाजी खड्का पोल्यान्डको मेडिका सीमामा पुगेका छन् । सहजीकरणका लागि समन्वय भइरहेको उनले बताए । दूतावासका तृतीय सचिव सहारा चौंलागाईंका अनुसार दूतावासको समन्वय पछि मंगलबारसम्म २३५ जनाले पोल्यान्ड प्रवेश पाएको बताइन् । मंगलबार ३ जना नेपालीले पोल्यान्डको अध्यागमन पार गरेको जानकारी पोलिस सरकारले दूतावासलाई दिएको छ । 

मेडिकामा नेपाली डेस्क हेरिरहेका निश्चत सुवेदीले युक्रेन र पोल्यान्ड सरकारसँग समन्वय गरेर नेपाली राजदूत युक्रेनको सीमामा जानुपर्ने आवश्यकता रहेको बताए । ‘युक्रेनमा राजदूतबाहेक अरू जान सक्ने स्थिति छैन,’ उनले भने, ‘हामीले पोल्यान्ड आइसकेकालाई मात्रै खाना र बस्नको व्यवस्थापन गरिरहेका छौं ।’ 

स्लोभाकिया आइपुगेका नेपालीलाई सेल्टर प्रदान गरिरहेका जयप्रकास शिवाकोटीका अनुसार मेडिका पुगेका नेपाली फर्किरहेको बताए । उनले नेपालीलाई स्लोभाकियातर्फ आउन आग्रहसमेत गरिरहेको जनाए । ‘जो युक्रेनको बाटोमा छ । सबैलाई स्लोभाकियातिर आउनुस् भनेका छौं,’ उनले भने, ‘युक्रेनमा भएका सबै नेपाली आउनुभयो भने पनि व्यवस्थापन गर्न सकिन्छ ।’

Published on: 3 March 2022 | Kantipur