उत्तम काप्री

देशमै रोजागारीको अवसर सिर्जना हुन नसक्दा वैदेशिक रोजगारीका लागि दैनिक दुई हजारभन्दा बढी नेपाली विदेश पलायन भइरहेका छन् । यसरी पलायन हुने नेपाली कामदार नेपालीबाटै असुरक्षित हुने गरेको प्रधानमन्त्री कार्यालयका वैदेशिक जानकार सुशील ढुंगाना बताउनुहुन्छ ।

रोजगारीकै लागि मलेसिया र खाडीका देशमा वार्षिक पाँच लाखको हाराहारीमा नेपाली पलायन भइरहेका छन् । त्यसमा पनि मासिक १० हजारदेखि १५ हजारको संख्यामा कामकै लागि साउदी अरब पुग्ने गरेका छन् । साउदीमा रोजगारीकै लागि पुगेका नेपालीमध्ये अहिले साउदीको जेलमा १५ नेपाली हत्या अभियोगमा जेल जीवन बिताइरहेका छन् । जेलमा रहेका १५ जनामध्ये तीन जनालाई त्यहाँको अदालतले मृत्युदण्डको सजाय सुनाइसकेको छ । हत्या अभियोगमा जेल जीवन बिताइरहेका १५ जनामध्ये पाँच जनालाई नेपाली दाजुभाइ नै हत्या गरेको अभियोग छ ।

भक्तबहादुर महतको हत्या अभियोगमा राजेश खांग र बिष्णु थापालाई पाँच वर्षको जेल सजाय सुनाइएको छ । यसैगरी १० वर्षदेखि हत्या अभियोगमा जेल जीवन बिताइरहेका विवेक दाहालमाथि राजेन्द्र बिष्टको हत्या गरेको अभियोग छ । मृत्युदण्डको सजाय सुनवाइ भइसकेको दिलबहादुर कामीलाई कृष्ण कुस्मेलीको हत्या गरेको अभियोग छ । कुस्मेलीको परिवारले भने हत्यारा कामीसँग ब्लड मनि लिएर माफी दिन अस्विकार गरेको छ ।

हत्या अभियोगमा जेल जीवन बिताइरहेका १५ जनामध्ये पाँच जनालाई नेपाली दाजुभाइ नै हत्या गरेको अभियोग छ ।

यसैगरी राजकुमार निउरे र मीनबहादुर विश्वकर्मालाई नेपाली नागरिककै हत्या गरेको अभियोगमा जेलमा राखिएको छ । उनीहरूको विषयमा अदालतले अन्तिम निर्णय गरिसकेको छैन । निउरेलाई कमल वस्ती र विश्वकर्मालाई चुरे विश्वकर्माको हत्या गरेको अभियोग छ ।

यसबाहेकका सुरेश मन्डल, सञ्जीव यादव र मनोजकुमार पाण्डेमाथि पनि विभिन्न देशका नागरिक हत्या गरेको अभियोग छ । पाण्डेलाई मृत्युदण्डको सजाय सुनाइएको छ भने मण्डलसँग ५० लाख टाँका र यादवसँग ९६ हजार सात सय ५० रियल ब्लडमनि तिर्नुपर्ने भनी फैसला सुनाइएको छ । हत्यारा आरोपित रुपलाल बोहोराको विषयमा अनुसन्धान भइरहेको र अदालतबाट अन्तिम फैसला हुन बाँकी रहेको स्रोतको दाबी छ ।

यसैगरी हत्याको अभियोगमा जेलमा रहेका उमेश यादव, रामचन्द्र तिमल्सिना र मृजेन्द्रकुमार मण्डलसँग पीडित परिवारबाट क्षतिपूर्ति रकम माग भएको छ । साउदीकै जेलमा हत्याको आरोपमा दिलबहादुर घर्ति र शान्तबहादुर पुन पनि जेलमा छन् ।

यसैगरी खाडीकै अर्को मुलुक बराइनमा पनि दुई नेपाली नेपालीकै हत्या अभियोगमा जेल जीवन बिताइरहेका छन् । जसमा गइनबहादुर राईमाथि श्यामबहादुर राईको हत्या अभियोग छ । गइनलाई जन्मकैदको सजाय सुनाइसकेको छ । बराइनमै जन्मकैदको सजाय भोग्न बाध्य तिलबहादुर गर्बुजामाथि दिपेन्द्र बस्नेतकै हत्या गरेको अभियोग छ । दक्षिण कोरियामा एक नेपालीको हत्या अभियोगमा नेपाली नागरिकलाई १३ वर्षको जेल सजाय सुनाइएको छ ।

‘नेपालीबाट नेपालीकै हत्या हुनु चिन्ताको विषय हो’, ढुंगाना भन्नुहुन्छ, ‘उच्चस्तरीय छलफलबाट समस्या समाधान गर्दा पनि एक पक्ष भने सधैं पीडामा नै रहने अवस्था हुन्छ ।’

Published on: 15 April 2017 | Annapurna Post