छोरा राजेन्द्रको शव लिन काठमाडौं आएका ६० वर्षीय नन्दुले भने, ‘उपरवालाको अगाडि हाम्रो केही लाग्दैन । उसले जे दिन्छ । हामीले त्यही थाप्ने हो । यतिखेर मलाई दुई छोरालाई एकसाथै घरबाट माला लगाएर पठाएको क्षण झलझली भइरहेको छ ।’ राजेन्द्र र विसुनप्रसाद बालसखा थिए ।

 

गाउँमै खेती किसानी गरेर बसेका उनीहरू डेढ लाख रुपैयाँ ऋण लिएर साउदी गएका थिए । विसुनप्रसादका पिता रामवृक्षले भने, ‘त्यसरी हात हल्लाउँदै बिदा गरेका छोराहरू बाकसमा फर्किंदा मनमा ठूलो पोको आएर बसेजस्तो भएको छ ।’ दुवैको घर पनि जोडिएको छ ।

 

घटना भएकै दिन उनीहरूले परिवारलाई भोलिपल्ट नेपाल आउन लागेको बताएको आफन्त सुवास लोधले बताए । उनीहरू राजधानी रियादस्थित सिफा औद्योगिक क्षेत्रमा वर्कसपमा काम गर्थे । काम गर्ने ठाउँमै बस्ने व्यवस्था थियो । आगलागीमा उनीहरूसहित १४ जना विदेशी कामदारको ज्यान गयो ।

 

राजेन्द्रको घटनास्थलमै ज्यान गयो । विसुनको उपचारक्रममा १० दिनपछि मृत्यु भयो । शरीर जलेका कारण राजेन्द्रको पहिचान हुनै सकेन । काठमाडौंबाट डीएनए रिपोर्ट पठाएपछि बल्ल पुष्टि भएको रियादस्थित नेपाली दूतावासले जनाएको छ । घटना भएको १० दिनपछि मात्रै परिवारले मृत्युबारे थाहा पाए । ‘अघिल्लो दिनसम्म नेपाल आउने खबर छाडेका थिए, भोलिपल्टदेखि दुवै जना बेपत्ता भए,’ सुवासले भने, ‘सोधखोजपछि मात्रै मृत्यु भइसकेको पत्ता लाग्यो ।’

 

 

उनीहरू एक साउदी नागरिकको व्यक्तिगत स्पोन्सरसिपमा गएका थिए । काम गर्ने वर्कसपको स्पोन्सरसिपमा थिएनन् । ती साउदी नागरिकले शव पठाउने जिम्मेवारी लिएनन् ।

 

‘मैले स्पोन्सरसिप मात्रै गरिदिएको हो । त्यसबापत दुई जनाले मासिक २ सय रियाल मलाई शुल्क बुझाउने गर्थे,’ ती साउदी नागरीकको भनाइ थियो, ‘शव पठाउने जिम्मेवारी मेरो होइन ।’

 

वर्कसप पनि आफ्नो स्पोन्सरसिपमा नरहेको भन्दै शव पठाउन पन्छियो । ‘दूतावासले बारम्बार अनुरोध गर्दा पनि साउदी नागरीकले मानेनन् । राजदूतले रियादका गभर्नरलाई भेट्नुभयो । परराष्ट्र मन्त्रालयलाई पटकपटक अनुरोध गर्नुभयो,’ नियोग उपप्रमुख आनन्दराज शर्माले भने, ‘साउदी सरकारले स्पोन्सरको बैंक रोक्का गरिदियो ।’

 

साउदी नागरिक सम्पर्कविहीन भएपछि दूतावास आफैंले शव पठाउन लाग्ने सबै कागजात बनायो । चौतर्फी दबाब दिएपछि साउदी नागरिक नेपाली दूतावास आइपुगेका थिए । उसले आफू ऋणमा डुबेको भन्दै शव पठाउने खर्च दिन नसक्ने बतायो ।

 

स्पोन्सरले जिम्मेवारी नलिएपछि उनीहरूको शव पठाउने खर्च वैदेशिक रोजगारी प्रवद्र्धन बोर्डले ब्यहोरेको हो । एउटा शवका लागि ९ हजार ५ सय रियाल खर्च लागेको छ । सुमेशा अस्पतालमा शव राखेको शुल्क मात्रै ६ हजार रियाल तिर्नुपरेको हो ।

 

बोर्डले घरसम्म शव लैजानका लागि गाडीको समेत व्यवस्था गरिदिएको छ । ‘हाम्रो गाउँमा अहिलेसम्म विदेश जानेको शव भित्रिएको थिएन,’ शव लिन आएका रोहित कोहोरले भने, ‘एकैपटक एउटै आँगनमा दुईवटा शव पुग्ने भयो ।’